Grasplagen en grasziekten bestrijden

Wat kun je verwachten?

Iedereen droomt van een groene, gezonde grasmat. Maar wat als er ineens bruine plekken in komen, het er gewoon ongezond uit gaat zien of er vervelende beesten in rondkruipen die aan de wortels van je gras knagen? Dat is niet wat je wil! Het kan zijn dat je te maken hebt met een grasziekte of een grasplaag.

In deze handleiding leren we je hoe je de meest voorkomende grasplagen en grasziekten kunt herkennen, en geven we je tips over hoe je ze kunt bestrijden.

Inhoudsopgave

• Hoe weet je dat er iets mis is?
• Het verschil tussen grasplagen en grasziekten
• Grasplagen
• Emelten
• Engerlingen
• Paddenstoelen
• Regenwormen
• Rouwvliegenlarven
• Onkruid
• Grasziekten
• Bladvlekkenziekte
• Meeldauw
• Sneeuwschimmel (of voetrot)
• Kroonroest
• Rooddraad
• Bruine vlekkenroest
• Oranje strepenroest
• Als je gras niet meer te redden is
• Veelgestelde vragen

Grasplagen en grasziekten herkennen

Hoe weet je dat er iets mis is?

Grasplagen en grasziekten uiten zich op verschillende manieren. Bij sommige ziekten kleuren je grassprieten bruin, terwijl bepaalde grasplagen je gras van onderaf doen afsterven. Hoe je weet dat je met een grasplaag of grasziekte te maken hebt, verschilt dus per aandoening. Je ziet het vaak wel aan de kwaliteit van je grasmat dat er iets aan de hand is.

Kenmerken die je gras kan vertonen, zijn:

• Bruine plekken
• Kale plekken
• Vlekjes op de grassprieten
• Verdorde graspunten
• Witte pluis in je gras
• Ongedierte of andere ongenode gasten in het gras

Zie je één van deze verschijnselen in je gras? Pak dan deze handleiding en ga ermee aan de slag! Zonder behandeling worden de meeste grasplagen en grasziekten snel erger.

Het verschil tussen grasplagen en grasziekten

Grasplagen zijn ongenode gasten die op termijn schade aan je gazon kunnen veroorzaken. Het kunnen insecten, ongedierte of andere ongenode gasten in je gazon zijn. Grasplagen beschadigen je gras door zich te voeden met de bladeren, wortels of andere delen van de plant.

Grasziekten worden daarentegen veroorzaakt door schimmels, bacteriën of virussen, en tasten je grasplanten dus op een andere manier aan. Ze veroorzaken echter wel soortgelijke schade, zoals verkleuringen, misvormingen, en afsterven.

Ongedierte, paddestoelen en onkruid

Grasplagen

Wordt jouw gazon geplaagd door ongedierte of groeien er soms ineens dingen tussendoor die je zekersteweten zelf niet geplant hebt? Wij helpen je de verschillende grasplagen te herkennen, en vertellen je óf en hoe je er iets aan moet doen.

Emelten

Emelten zijn larven van de langpootmuggen, en zijn voornamelijk actief in de schemering of in de nacht. Overdag houden ze zich schuil in planten en zie je ze niet. De larven zijn een ware plaag voor jouw gazon. De langpootmug zelf zorgt als hij eenmaal volwassen is, niet meer voor schade aan jouw gras.

Hoe zien emelten eruit?

De larven van de langpootmuggen zijn grijs-grauw. Ze hebben geen poten en geen zichtbare kop. Emelten zijn tussen de twee en vier centimeter groot.

Emelten in gazon herkennen

Emelten zijn erg schadelijk voor je gazon. Ze vreten niet alleen de wortels van jouw gras aan, maar ook de plantdelen van de graszoden. Jonge grassprietjes trekken ze naar beneden in hun hol in de grond. Het gras sterft af en de graszode komt los te liggen. Zo ontstaan er kale plekken in je gazon. Op hun beurt gaan kraaien en meeuwen vaak op zoek naar emelten en pikken de graszoden los.

In het voorjaar zijn emelten het actiefst, maar in de nazomer kunnen ze ook voorkomen. Ze hebben een voorkeur voor een natte en humusrijke omgeving; je komt ze dus het snelst tegen in een natte, goed gevoede bodem.

Emelten bestrijden

Als ze eenmaal in je gazon zitten, is het moeilijk om emelten te bestrijden. Een relatief nieuwe oplossing is het plaatsen van aaltjes: deze kun je in een kleiachtige substantie kopen bij een tuincentrum, of bij verschillende webshops. De klei-substantie meng je met water en giet je over de plekken die aangetast zijn. De aaltjes gaan dan in de bodem op zoek naar de emelten en planten zich voort in de larve. De emelten zullen hierdoor sterven; ze kunnen je gras niet langer verpesten.

Naast emelten bestrijden wil je natuurlijk zorgen dat ze volgend jaar niet terugkomen. De langpootmug legt in de periode van augustus tot half september haar eitjes. Als je in deze periode jouw gras goed kort houdt, verklein je de kans dat haar larven een plekje vinden in jouw gazon. De langpootmug heeft namelijk een voorkeur voor lang gras.

Daarnaast is het belangrijk om jouw tuin onkruidvrij te houden en ervoor te zorgen dat de grond niet te vochtig is. Verwijder plantenresten daarnaast goed uit je gazon.

Emelten bestrijden doe je dus zo:

• Aaltjes plaatsen
• Gras goed kort houden in de nazomer
• Onkruid en plantenresten verwijderen
• Vochtigheid van je gras op peil houden

Engerlingen

Engerlingen zijn larven van verschillende kevers. De larven van onder meer de meikever, de junikever en de johanneskever worden allemaal engerlingen genoemd. De larven blijven tussen de twee en drie jaar in de grond, voordat het beestje zich verpopt. Ze komen nooit naar de oppervlakte. In de winterperiode graven engerlingen zich nog dieper de grond in.

Er zijn een aantal veel voorkomende larven in Nederland:

• Meikever
• Junikever
• Julikever
• Mestkever
• Roestbruine sprietkever
• Sallandkever
• Rozenkever

Hoe ziet een engerling eruit?

Een engerling ziet eruit als een gekromde rups en heeft een harde, oranjebruine kop. Het lijf van een engerling is geelwit. De larve heeft drie paar poten en is ongeveer tussen de twee en vier centimeter groot. De engerling krult zich vaak op tot een C-vorm.

Engerlingen in het gras herkennen

Engerlingen vreten de wortels van het gras aan, waardoor de graszode los komt te liggen. Hierdoor wordt je gras geel en sterft het af. Dit gebeurt vooral in de periode van juli tot en met september. Mollen en vogels gaan daarnaast in je gazon op zoek naar engerlingen. Ze ploegen je gazon daarvoor graag helemaal om: daarmee richten ze zo mogelijk nog meer schade aan.

Engerlingen bestrijden

Engerlingen bestrijden doe je ook door aaltjes in te zetten. Deze kun je online of bij verschillende tuincentra kopen: de klei-achtige substantie waarin ze geleverd worden vermeng je met water en dit mengsel giet je over het gebied waar de engerlingen zitten. De aaltjes gaan dan op zoek naar de engerlingen en geven een bacterie af die dodelijk is voor de engerlingen.

Een andere manier om engerlingen te bestrijden, is door je gazon te besproeien met water waarin je knoflook hebt laten weken.

Dus: hoe kan je engerlingen bestrijden?

• Aaltjes plaatsen
• Sproeien met knoflookwater

Paddenstoelen

Ontstaan er in jouw gazon twee kringen met zeer weelderig groen gras van soms wel enkele meters in doorsnee? Dan kan het zijn dat je paddenstoelen in jouw gazon krijgt. Het gras in deze cirkels sterft af en aan de buitenkant gaan er paddenstoelen groeien. In het midden van de kring zit onder de grond een witte schimmel. Paddenstoelen kunnen weinig schade aanbrengen aan je gazon zelf, maar verstoren wel de groei van het gras.

Paddenstoelen in je gras herkennen

Hoe herken je of je te maken hebt met paddenstoelen in je gazon? Paddenstoelen hebben een herkenbare vorm: een steeltje met een hoedje erop. Vaak zijn ze wit, grijs of geel-bruin van kleur en sommige soorten zijn giftig. Opletten met huisdieren dus!

Paddenstoelen bestrijden

Wil je de paddenstoelen verwijderen uit je gazon? Zodra de paddenstoelen opkomen, kun je ze het beste direct uitgraven. Dit is niet schadelijk voor het milieu. Natuurlijk zijn er ook bestrijdingsmiddelen bij tuincentra te krijgen. Over het algemeen verdwijnen paddenstoelen bij mooi weer en zijn zij er alleen wanneer het vochtig is. Paddenstoelen bestrijden hoef je dus alleen actief te doen als het echt een ware plaag vormt in je gras.

Regenwormen

Regenwormen komen wereldwijd voor. De beestjes zetten dood organisch materiaal om in vruchtbare grond. Ze graven ondergrondse gangen, waardoor de grond losser en luchtiger wordt. Zo kan het water makkelijker de grond in en krijgt deze weer veerkracht. De gangen gaan soms wel tot drie meter diep.

Regenwormen in je gras herkennen

De regenworm vormt kleine zandhoopjes op jouw grasveld, in het voorjaar en in de herfst. Soms zie je een enkele roze-bruine worm aan het oppervlak, maar meestal blijven ze ondergronds. Doordat de grond losser wordt, kunnen planten en natuurlijk ook jouw gras beter met hun wortels bij het water. Alleen maar voordelen!

Regenwormen bestrijden?

De regenworm is op zich niet schadelijk voor je gazon. Het zijn juist nuttige dieren die ervoor zorgen dat de kwaliteit van de grond goed blijft! Ze graven gangen door de grond wanneer ze op zoek zijn naar voedsel. Dit zorgt voor een goede structuur van de grond en een goede balans in het bodemleven.

Regenwormen kopen

Regenwormen worden als zulke nuttige dieren gezien, dat je tegenwoordig ook levende regenwormen kunt kopen voor het onderhoud van jouw gazon. De ideale natuurlijke bodemverbeteraar! Bij verschillende tuincentra, visserijspecialisten en diverse online adressen kun je tegenwoordig regenwormen kopen voor in je tuin.

Rouwvlieglarven (Dilophus febrilis)

In Nederland zijn er verschillende soorten rouwvliegen. Rouwvlieglarven zijn kleine larven die een beetje op emelten lijken. In de zomer leggen rouwvliegen eitjes die kunnen overwinteren: die komen in februari of maart uit. De eitjes worden bij voorkeur gelegd in humusrijke grond, compost, rottende bladeren of mesthopen. Na ongeveer drie weken komen de eitjes uit: dan kun je rouwvlieglarven tegenkomen in jouw gazon.

Hoe zien rouwvlieglarven eruit?

Zoals gezegd lijken rouwvlieglarven erg op emelten. Het verschil is dat de larven van rouwvliegen een zwart/bruine kop hebben. Het lijf is grauwbruin. Wanneer de larven ontpopt zijn tot rouwvliegen, zijn ze ongeveer vijf millimeter lang en hebben ze zwarte haren.

Rouwvlieglarven herkennen in je gras

Rouwvlieglarven leven in groepen. Wanneer de groepen te groot zijn en er niet voldoende dode plantenresten zijn, vreten ze ook levende planten zoals gras. Ze vreten de wortelhals van je gras aan, waardoor het groeipunt afsterft. Bij ernstige aantasting kunnen grote stukken van je grasveld loslaten en ontstaan er grote kale plekken.

Rouwvlieglarven bestrijden

Wil je rouwvlieglarven bestrijden? Dan is het goed om te weten dat chemische bestrijding niet toegestaan is in Nederland. Een goed alternatief is rouwvlieglarven bestrijden met aaltjes: deze koop je in een klei-achtige substantie bij een tuincentrum of online. Je vermengt deze substantie met water, en giet het op je gazon. De aaltjes gaan dan op zoek naar de rouwvlieglarven en zullen ze bestrijden.

Onkruid

Naast ongedierte en schimmels kunnen er natuurlijk ook andere plantjes zich tussen je gras nestelen. Plantjes die niks te maken hebben met een mooi, strak gazon! Planten als paardebloemen, klaver en madeliefjes zitten je gras soms in de weg om gezond en vol te groeien. Dit is moeilijk te voorkomen, maar zodra je dit ziet kun je het onkruid het beste verwijderen. Het is belangrijk om dit voorzichtig te doen, zodat de grasmat niet te veel beschadigd wordt.

Wanneer je je gras goed hebt bemest, zal het kale stuk snel weer dichtgroeien en is bijzaaien niet nodig. Is de kale plek groter dan 7 bij 7 centimeter, dan kun je beter wel extra gras bij zaaien. Wanneer er sprake is van veel onkruid, raden wij je een onkruidbestrijdingsmiddel aan.

TIP! Onkruid bestrijden is een belangrijke basic voor je gras onderhoud. Daarom hebben we er een afzonderlijke handleiding over geschreven! Bekijk de Handleiding Onkruid bestrijden.

Rot, roest en meer

Grasziekten

Zit de kwaal echt in je gras zelf, dan heb je te maken met een grasziekte. En grasziekten kunnen de uitstraling en de gezondheid van je grasmat behoorlijk verslechteren. Onbehandeld kunnen ze je gazon zelfs geheel laten afsterven! Grasziekten bestrijden is niet eenvoudig; de aanpak verschilt per ziekte waar je mee te maken hebt.

We hebben een overzicht voor je gemaakt van de meest voorkomende grasziekten en hoe je ze kunt herkennen. Waar er een behandeling bekend is, gaan we er natuurlijk ook op hoe je deze grasziekten kunt bestrijden.

Bladvlekkenziekte (Drechslera poae)

Bladvlekkenziekte is niet alleen een grasziekte, maar het komt ook bij andere planten voor. De bladvlekkenziekte, ook wel Drechslera poae genoemd, wordt veroorzaakt door schimmels. Naast de schimmel op de bladeren van het gras kan het zich verspreiden naar de wortels.

Bladvlekkenziekte in je gras herkennen

Hoe herken je bladvlekkenziekte in je gras? De bladeren van de graszoden krijgen kleine, waterige bruine vlekken. De vlekken kunnen groter worden en zich verder verspreiden, waarbij de punten van het gras op den duur geel gaan kleuren.
De bladvlekkenziekte uit zich voornamelijk In de herfst en de lente. Deze periode is het vochtig: dit is goed voor de schimmel die het veroorzaakt. en de omstandigheden voor graszoden zijn niet optimaal.

Bladvlekkenziekte bestrijden

Als het eenmaal in je gras zit, wil je bladvlekkenziekte uiteraard bestrijden. Maar hoe doe je dat? Het is allereerst belangrijk dat je jouw gazon goed onderhoudt. Door het maaien en afvoeren van het gras in de herfst kun je de bladvlekkenziekte in de lente beperken. Het bestrijden van bladvlekkenziekte is verder vooral gericht op het voorkomen van deze grasziekte. Zorg dat je gemaaid gras verwijdert van je graszoden. Ook de juiste bemesting van je gras speelt een rol in de preventie van de bladvlekkenziekte.

Sneeuwschimmel of voetrot (Fusarium nivalis)

Sneeuwschimmel wordt ook wel voetrot genoemd en is een schimmelziekte die jouw gras kan aantasten. Sneeuwschimmel treedt op in de periode van herfst tot aan het voorjaar. Mogelijke oorzaken die leiden tot deze grasziekte zijn een hoge pH-waarde, temperatuurwisselingen, het vrijkomen van te veel stikstof in het najaar, een tekort aan luchtcirculatie of aan kalium, of een te vochtige ondergrond.

Ook als het gras bedekt is met maaisel, er een hoge luchtvochtigheid is of er veel vocht in je grasmat blijft hangen door mist of dauw kan dit probleem ontstaan.

Sneeuwschimmel of voetrot in gazon herkennen

Wanneer jouw gras bruine plekken krijgt en er sneeuwwit pluis in zit, dan heeft je grasveld last van sneeuwschimmel, oftewel voetrot. De plekken zien er waterig uit en zijn in het beginstadium tussen de vier en tien centimeter groot. Deze plekken kunnen uitgroeien tot wel 25 centimeter: op den duur zullen de plekken elkaar overlappen. Deze grasschimmel houdt van een lagere temperatuur en gaat dus bijzonder lekker op het najaar en de winter.

Sneeuwschimmel kan zich zelfs verspreiden onder sneeuw: je ziet de schade die het veroorzaakt pas wanneer de sneeuw op je gazon is verdwenen. De grasziekte komt voornamelijk voor bij grasmatten in het eerste jaar na het aanleggen. Daarna komt de sneeuwschimmel waarschijnlijk niet meer terug.

Sneeuwschimmel of voetrot in gazon bestrijden

Meestal groeit het aangetaste gedeelte met sneeuwschimmel vanzelf weer dicht. Probeer verspreiding van de voetrot te voorkomen tijdens het maaien van je gazon. Zorg er daarom voor dat je grasmaaier scherpe messen heeft. Het onderhoud van je gazon is verder van groot belang als je voetrot in je gazon wil bestrijden.

Na september raden wij aan om minimaal te bemesten. Zorg er in het najaar voor dat je bladeren van je gazon verwijdert: dit voorkomt natte plekken, waar de voetrot opnieuw kan opkomen.

Meeldauw (Erisyphe graminis)

Meeldauw is een schimmelziekte die voorkomt bij meerdere planten en ook bij gras. Er zijn twee soorten meeldauw, namelijk Echte meeldauw en Valse meeldauw. Echte meeldauw komt vooral voor op de bovenkant van het blad. Valse meeldauw zit daarentegen aan de onderkant van het blad.

De bladeren die aangetast zijn door meeldauw sterven af. Meeldauw speelt op wanneer de luchtvochtigheid hoog is, voornamelijk in het voorjaar en in de nazomer.

Meeldauw in je gras herkennen

Meeldauw kun je herkennen aan een wit of grijs schimmelpluis. In dit schimmelpluis zitten zwarte puntjes en deze kunnen op verschillende onderdelen van het gras voorkomen. Waar Echte meeldauw voornamelijk op de bovenkant van het blad zit, kun je ook te maken hebben met Valse meeldauw: dan zitten de puntjes aan de onderkant van het blad.

Meeldauw bestrijden

rhoud van je gazon speelt een grote rol bij meeldauw bestrijden. Maai in de nazomer het gras kort en vang het gemaaide gras op. Verwijder bladeren van je gras en verwijder onkruid. Daalt de temperatuur weer, dan neemt de activiteit van de meeldauw af. Echte meeldauw kun je bestrijden door het gras met zwavel te bestuiven. In tuincentra kun je ook andere middelen kopen die je kunnen helpen om meeldauw te bestrijden.

Kroonroest

Kroonroest is een grasziekte die je gazon aantast. Het is een schimmelziekte die voornamelijk voorkomt bij Engels raaigras. In de periode van eind juni tot in de herfst verspreidt de ziekte zich.

Kroonroest in je gras herkennen

Kroonroest tast het blad van het gras aan. Op het blad liggen oranje sporenhoopjes. De stengel en de bloeiwijze van het gras worden niet aangetast. Engels raaigras heeft dichte zoden. Het gras komt voor in de natuur, maar wordt ook gekweekt. Het gras is erg voedzaam en wordt vaak voor weilanden gebruikt. Ook sportvelden en speelgazons kunnen bestaan uit Engels raaigras.

Als gras waar vee op graast aangetast raakt door kroonroest, wordt het gras minder smakelijk voor de dieren. Er vormt zich namelijk een laagje op het blad: hierdoor kan het blad geen zonlicht meer opnemen. De vorming van glucose wordt geremd en dit is een belangrijke voedingsstof van het gras.

Kroonroest bestrijden

Kroonroest ontstaat wanneer het gras niet meer groeit en in de stress schiet. Dit kan komen door droogte, maar ook door tekort aan voedingsstoffen. Om kroonroest te bestrijden en te voorkomen, raden wij je daarom aan om jouw gazon altijd goed te onderhouden.

Rooddraad (Laetisarie fuciromis)

Rooddraad is een grasziekte die ontstaat door het niet goed onderhouden van het grasveld. Het gras komt voeding tekort. Deze schimmel komt vooral voor tijdens de zomer en in het najaar. Het komt voor bij alle grassoorten, maar gras dat gebruikt wordt voor golfbanen is extra vatbaar.

Rooddraad in gazon herkennen

Het lijkt bij rooddraad alsof de graspunten verdord zijn en aan elkaar plakken. Wanneer je goed kijkt, zullen de rode draden van het schimmelpluis je naar alle waarschijnlijkheid opvallen. Bij ernstige aantasting van rooddraad lijkt het net of er een suikerspin op het gras ligt.

Rooddraad bestrijden

Door het gras goed te bemesten is rooddraad prima te bestrijden. Je bent dan snel van je rooddraad af! Lukt dit niet, dan kun je er ook voor kiezen om een grassoort te zaaien die niet gevoelig is voor rooddraad. Op den duur zal je nieuwe soort gras dan het grasveld overnemen.

Er zijn ook bestrijdingsmiddelen te koop tegen rooddraad, maar dit raden wij niet aan. Het is mogelijk dat rooddraad zich verder ontwikkelt en immuun wordt voor bestrijdingsmiddelen.

Bruine vlekkenroest

Een ware gras-nachtmerrie is Bruine vlekkenroest. Bruine vlekkenroest is een vervelende schimmelziekte die je gras snel aantast. Deze grasziekte komt voornamelijk voor bij veldbeemdgras. Niet alleen de bladeren van het gras, maar ook de bladschede, de stengel en de pluim van het gras worden bij een besmetting aangetast.

Bruine vlekkenroest in je gras herkennen

Je kunt Bruine vlekkenroest goed herkennen in je gras: wanneer de bladeren van het gras bruine, ronde sporenhoopjes vertonen is er hoogstwaarschijnlijk sprake van Bruine vlekkenroest. De grasziekte ontstaat meestal in het najaar.

Bruine vlekkenroest bestrijden

Bruine vlekkenroest bestrijden begint met de verdere verspreiding te stoppen: dit doe je door je gras regelmatig mooi kort te maaien en het maaiafval goed af te voeren. Verder doet bemesten met de juiste mest vaak wonderen en kun je er ook voor kiezen om bij te zaaien met een andere grassoort dan veldbeemdgras. Je zult zien dat het andere gras langzaam het stokje overneemt en dat je Bruine vlekkenroest dan verdwijnt.

Oranje strepenroest

Bestaat jouw grasmat uit veldbeemgras? En is het niet meer zo groen als vroeger? Dan kan het zijn dat er Oranje strepenroest in is gekomen. Dit is een schimmelziekte die kan voorkomen bij dit type gras. De schimmelziekte kan naast het blad ook de bladschede, stengel en pluim aantasten.

Oranje strepenroest in je gras herkennen

Je herkent Oranje strepenroest het aan de geel-oranje vlekken op de bladeren, die als strepen over het blad lopen. Het is een grasziekte die voornamelijk voorkomt in de periode van mei tot en met juni.

Oranje strepenroest bestrijden

Oranje strepenroest bestrijden begint met de verdere verspreiding te stoppen: dit doe je door je gras regelmatig mooi kort te maaien en het maaiafval goed af te voeren. Verder doet bemesten met de juiste mest vaak wonderen en kun je er ook voor kiezen om bij te zaaien met een andere grassoort dan veldbeemdgras. Je zult zien dat het andere gras langzaam het stokje overneemt en dat je Oranje strepenroest dan verdwijnt.

Einde verhaal?

Als je gras niet meer te redden is

Is jouw gras helemaal overgenomen door een bepaalde plaag, of krijg je het maar niet hersteld nadat een grasziekte erin heeft huisgehouden? Soms is het beter om gewoon met een schone lei te beginnen. Graaf je oude gras dan helemaal af, stort een laag nieuw zwart zand en leg er nieuwe graszoden op! Zo kun je snel weer van een gezonde grasmat genieten.

Bekijk onze graszoden

Veelgestelde vragen grasplagen en grasziekten bestrijden

Heb je een vraag over het bestrijden van grasplagen en grasziekten? Wellicht heeft een van onze klanten die vraag al eens eerder gesteld. Bekijk de veelgestelde vragen rondom dit thema: wie weet vind je jouw antwoord direct online!

Neem contact op voor advies

Staat jouw vraag er niet bij, of heb je behoefte aan persoonlijk advies? Onze medewerkers staan altijd voor je klaar. Bij het bestrijden van grasplagen en grasziekten, maar ook bij vragen over ander onderhoud voor je grasmat! Neem dus gerust contact met ons op.